Al eerder schreven we een kort artikel over omzetbelasting/btw. Deze keer gaan we wat meer de diepte in, en kijken we hoe die omzetbelasting nu eigenlijk werkt en geven we antwoord op een aantal vragen, zoals ‘maakt btw mijn diensten duurder’, ‘gaat omzetbelasting van mijn winst af’ en ‘waarom heffen ondernemers onderling btw’.
Indirecte belasting
BTW betekent Belasting op Toegevoegde Waarde. Het is een indirecte belasting. Dit houdt in dat degene die de belasting verschuldigd is níet dezelfde persoon is als degene die de belasting aan de belastingdienst afdraagt. Omzetbelasting moet uiteindelijk door de consument betaald worden, het is dus niet de bedoeling dat dit de ondernemer geld kost. Deze belasting wordt niet door de consument rechtstreeks aan de belastingdienst betaald, maar dit gaat via de ondernemers.
Bedrijven zijn dus als het ware een doorgeefluik voor de omzetbelasting. Dit klinkt omslachtig, maar voor de overheid is het anders niet te controleren of de btw op de juiste manier wordt afgedragen. Elke consument zou dan elke aankoop op moeten geven en hier btw over moeten betalen, dit is in de praktijk niet haalbaar.
Voorbeeld
Hieronder in de button vind je een eenvoudig rekenvoorbeeld.
Het rekenvoorbeeld is een hele simpele weergave van hoe het systeem werkt. Als je dit weet dan is de rest van de omzetbelasting een stuk eenvoudiger te begrijpen. We zijn hierboven uitgegaan van één product of dienst; in de praktijk verkoop je meerdere producten en/of diensten en heb je verschillende kosten. Je hebt niet alleen inkoop (bijvoorbeeld bij merchandise), maar ook studiokosten, aanschaf van inventaris etc. Op al deze kosten zit btw die je mag terugvragen.
Maakt btw mijn diensten duurder
Btw maakt je diensten niet duurder voor je afnemer, mits deze btw-plichtig is. Btw-plichtige afnemers van je producten kunnen het btw-bedrag dat je rekent terugkrijgen van de Belastingdienst. Dit is niet het geval als je klanten particulieren, stichtingen of verenigingen zijn. Deze mogen namelijk geen btw heffen of terugvorderen. Ook voor sommige ondernemers geldt dat ze niet btw-plichtig zijn (zie hieronder beschreven).
Drukt de btw op je winst
Het is belangrijk te begrijpen dat btw niet van je ‘eigen geld’ afgaat. Btw heeft dus geen invloed op je omzet of winst. Als je btw-plichtig ondernemer bent, doet alleen het bedrag exclusief btw ertoe. De btw die je daar bovenop heft, sluis je door naar de Belastingdienst, zoals hierboven is uitgelegd in het rekenvoorbeeld.
Uiteindelijk moet je over elke euro die je binnenkrijgt aan omzet btw afdragen en alle kosten waar btw op zit mag je in mindering brengen. Hier komt dus per periode een totaal aan “af te dragen btw” en een totaal aan “te vorderen btw” uit. Het saldo van deze posten moet je betalen of krijg je terug indien je meer te vorderen dan te betalen hebt. Je bent wat btw betreft dus een doorgeefluik. De btw kan als het ware worden weggestreept uit de vergelijking van je inkomsten en uitgaven.
Dit geldt overigens niet als je ontheffing van btw-plicht hebt omdat je meedoet aan de KOR regeling, of voor diensten die vrijgesteld zijn van btw.
Vrijstelling van btw
Een aantal diensten is vrijgesteld van btw. Over deze diensten hoef je dus geen btw te heffen, ook al ben je voor je andere diensten wel btw-plichtig (zie ook het artikel over Eenmanszaak met meerdere activiteiten). Een vrijstelling van btw is dus niet hetzelfde als een ontheffing van btw-plicht (zie hierboven). Een ontheffing van btw-plicht loopt via de KOR en deze geldt voor alle activiteiten in je onderneming, tot een omzet van maximaal €20.000,-. Voor de diensten van componisten, schrijvers en journalisten staat vrijstelling echter wél gelijk aan een ontheffing.
Als je geen btw hoeft te heffen over vrijgestelde zaken, betekent dat uiteraard ook dat je niets hoeft af te dragen aan de fiscus. De keerzijde is dat ondernemers die vrijgestelde diensten of goederen leveren, geen btw terugkrijgen (geen recht hebben op ‘aftrek van voorbelasting’) van de koste die ze maken.
Waarom moeten ondernemers onderling toch btw heffen
Alleen de eindafnemer/consument van een dienst of product betaalt uiteindelijk BTW. Waarom heffen ondernemers elkaar eerst BTW en moeten zij die vervolgens weer afstaan aan de fiscus? Dat doet de Belastingdienst om het proces van BTW heffing helder en controleerbaar te houden. Iedereen betaalt gewoon BTW en vervolgens bepaalt de belastingdienst wie er recht heeft op teruggave.
Zakendoen buiten Nederland
Als je zaken doet met bedrijven in het buitenland maar wel in de EU dan werkt de btw anders. Bedrijven in het buitenland hebben niets te maken met de Nederlandse btw. Zo zal een Frans bedrijf zijn btw-aangifte bij de Franse Belastingdienst indienen en een bedrijf uit Spanje doet dat bij de Spaanse fiscus.
Hierdoor is het overbodig om op een factuur aan een EU klant de Nederlandse btw te vermelden. Op die facturen staat dat het gaat om een Intracommunautaire Prestatie. Je hoeft hiervoor dus geen 21% of 9%btw toe te voegen. De diensten en producten die je verkoopt aan bedrijven in de EU, komen op een aparte plek in de btw-aangifte, in rubriek 3b.
Vervolgens moet je in een aparte aangifte aan de Belastingdienst vermelden aan welke partijen in andere EU-landen je de producten en diensten hebt verkocht. Deze aangifte heet de ‘ICP-aangifte’, of ‘Opgaaf ICP’. ICP staat voor Intracommunautaire Prestaties.
